Bộ Quốc phòng trả lời cử tri tỉnh Quảng Nam về đề nghị tăng chế tài xử phạt việc trốn tránh lệnh khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự

(Bqp.vn) - Bộ Quốc phòng nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Nam do Ban Dân nguyện chuyển đến tại Công văn số 427/BDN ngày 18/12/2020, với nội dung “Đề nghị Chính phủ tăng cường các chế tài xử phạt nghiêm đối với những trường hợp trốn tránh lệnh khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự. Bởi, thực tế việc gọi thanh niên nhập ngũ gặp rất nhiều khó khăn, một số đối tượng dùng thủ thuật nhằm trốn tránh khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, trong khi đó chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe” (Câu số 04).

Ngày 24/01/2021, Bộ Quốc phòng có văn bản trả lời như sau:

Chế tài xử phạt về nghĩa vụ quân sự (NVQS) được pháp luật quy định chặt chẽ, nghiêm minh và đồng bộ, bao gồm: Điều 59, Luật NVQS năm 2015; Điều 332, Bộ Luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội trốn tránh NVQS; xử phạt những hành vi chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự quy định tại Nghị định số 120/2013/NĐ-CP ngày 09/10/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu; qua đó, bảo đảm pháp luật về NVQS được thực hiện nghiêm minh, đã hạn chế, ngăn ngừa những hành vi vi phạm trong lĩnh vực NVQS tại các địa phương; trong đó, có hành vi trốn tránh khám sức khỏe NVQS.

Điều 59, Luật NVQS năm 2015 quy định về xử lý vi phạm:“Tổ chức, cá nhân có hành vi trốn tránh, chống đối, cản trở việc thực hiện nghĩa vụ quân sự thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Thực tế, trong quá trình khám tuyển sức khỏe NVQS hằng năm, có những trường hợp cố tình trốn, tránh không nhận lệnh gọi khám sức khỏe hoặc dùng các thủ thuật, sử dụng chất kích thích khi khám tuyển sức khỏe để làm thay đổi các chỉ số về huyết áp, nhịp tim, kết quả dương tính ảo các chất kích thích... để không đủ tiêu chuẩn về sức khỏe, nhằm trốn tránh NVQS.

Những hành vi trên, tùy theo mức độ vi phạm, bị xem xét, xử phạt theo quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị định số 120/2013/NĐ-CP ngày 09/10/2013 của Chính phủ; cụ thể: “Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với hành vi người khám sức khỏe gian dối làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của mình nhằm trốn tránh NVQS; sau khi nộp phạt, buộc cưỡng chế phải thực hiện việc khám sức khỏe NVQS”. Tuy nhiên, trong điều kiện hiện nay, thu nhập của người dân được nâng cao, mức xử phạt quy định tại Nghị định số 120/2013/NĐ-CP được coi là nhẹ so với hành vi vi phạm; mặt khác, quy trình, thủ tục xử phạt còn những vướng mắc, chưa kịp thời, tính răn đe hạn chế, một số công dân lợi dụng quy định hiện hành sẵn sàng nộp phạt để trốn tránh thực hiện NVQS... cần phải nghiên cứu, bổ sung, sửa đổi cho phù hợp.

Để khắc phục những bất cập nêu trên, Bộ Quốc phòng được Chính phủ giao chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, soạn thảo Nghị định thay thế Nghị định 120/2013/NĐ-CP theo hướng tăng mức xử phạt các hành vi vi phạm đủ mức răn đe, phòng ngừa; đến nay, cơ quan soạn thảo đang tiếp thu ý kiến của các cơ quan, đơn vị liên quan để hoàn chỉnh dự thảo Nghị định (lần cuối) để hoàn chỉnh hồ sơ báo cáo Chính phủ xem xét, ban hành theo quy định, phù hợp với hiệu lực thi hành của Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2020 kể từ ngày 01/01/2022. Cùng với đó, năm 2021, Bộ Quốc phòng tổ chức hướng dẫn các cơ quan, đơn vị và địa phương tiến hành sơ kết 5 năm thực hiện Luật NVQS năm 2015; trên cơ sở đó, đề xuất các biện pháp để tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác tuyển quân hằng năm, bảo đảm đúng pháp luật, thiết thực, hiệu quả.

Trong khi chưa ban hành văn bản mới, để nâng cao chất lượng công tác tuyển quân trong thời gian tới; Bộ Quốc phòng đề nghị cấp ủy, chính quyền các địa phương tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan chức năng và Hội đồng NVQS:

- Làm tốt công tác tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng; tăng cường các biện pháp quản lý, đăng ký NVQS và tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ hằng năm; thực hiện đúng quy trình, quy định, kết hợp vận động, giáo dục với bắt buộc thực hiện, nếu cố ý vi phạm thì kiên quyết xử lý theo quy định của pháp luật hoặc buộc phải cưỡng chế thực hiện NVQS; đồng thời, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm để bảo đảm công bằng xã hội trong công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ hằng năm tại địa phương.

- Thực hiện tốt Chỉ thị số 98/CT-BQP ngày 26/10/2019 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về tăng cường biện pháp, nâng cao chất lượng công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ trong tình hình mới; đồng thời, phối hợp với Hội đồng nhân dân các cấp, các ban, ngành, đoàn thể và nhân dân thực hiện tốt chức năng giám sát tại địa phương để công tác tuyển quân bảo đảm công bằng, dân chủ, công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật.

Trên đây là nội dung trả lời của Bộ Quốc phòng đối với kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Nam, trân trọng gửi tới Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh để trả lời cử tri theo quy định.

Cổng TTĐT Bộ Quốc phòng