Nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào "Sáng tạo trẻ" và hoạt động giải thưởng "Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội

(Bqp.vn) - Vào những ngày tháng 5 lịch sử này, trong lòng mỗi người dân Việt Nam, ai cũng hướng về Chủ tịch Hồ Chí Minh với tấm lòng thành kính và biết ơn vô hạn. Đối với các thế hệ thanh niên Việt Nam, sinh thời, Bác Hồ luôn luôn dành tình cảm thương yêu đặc biệt. Trong buổi lễ kỷ niệm ngày thành lập Đoàn lần thứ 25 (ngày 26/3/1966) Bác Hồ đã nói: "Là người theo dõi tổ chức thanh niên từ bước đầu hiếm hoi chỉ có 8 cháu, ngày nay trông thấy có hàng triệu đoàn viên, thanh niên, hàng triệu cháu bé nhi đồng, phát triển mơn mởn như hoa mùa xuân. Với một thế hệ thanh niên hăng hái kiên cường, chúng ta nhất định thành công trong sự nghiệp bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Vì vậy, Bác rất tự hào, sung sướng và thấy mình trẻ lại, thấy tương lai của dân tộc ta vô cùng vững chắc và vẻ vang".

Thượng tướng Ngô Xuân Lịch trao quyết định thăng quân hàm sĩ quan cho 3 gương mặt trẻ tiêu biểu.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đánh giá cao và đặt niềm tin tuyệt đối vào các thế hệ thanh niên Việt Nam, trong đó có thanh niên quân đội. Để luôn xứng đáng với niềm tin yêu ấy, tuổi trẻ Quân đội cần ra sức học tập, lao động, rèn luyện để ngày càng tiến bộ, có tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn; góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân giữ vững các thành quả cách mạng, thực hiện thắng lợi mục tiêu cao cả: Xây dựng nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh sánh vai với các cường quốc năm châu, như Bác Hồ hằng mong muốn.

Trong những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị đã thường xuyên quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo công tác Đoàn và phong trào Thanh niên Quân đội, phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên, đóng góp thiết thực vào việc xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại. Một trong những hoạt động có ý nghĩa thiết thực là đẩy mạnh phong trào “Sáng tạo trẻ” và hoạt động giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội. Sau 13 năm hoạt động, phong trào “Sáng tạo trẻ” và giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” đã có những bước phát triển mới cả về nội dung, hình thức; cổ vũ, động viên tuổi trẻ toàn quân ra sức thi đua đóng góp trí tuệ, sức lực vào việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao.

Để hoạt động sáng tạo của tuổi trẻ quân đội được thực hiện có nền nếp và đạt hiệu quả thiết thực, ngày 28/1/2011, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng đã ký ban hành Thông tư số 06/2011/TT-BQP về Quy chế tổ chức, hoạt động giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội và Thông tư số 07/2011/TT-BQP ban hành Điều lệ Tổ chức và hoạt động Quỹ “Hỗ trợ, khuyến khích và phát triển tài năng trẻ trong quân đội”. Đây là những cơ sở pháp lý rất quan trọng, giúp các tổ chức Đoàn giải quyết được những vướng mắc, tạo động lực thúc đẩy mạnh mẽ phong trào “Sáng tạo trẻ” và giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội có bước phát triển đột phá trong giai đoạn mới.

Để bảo đảm tính hiệu quả, thiết thực của Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo”, Quy chế tổ chức, hoạt động của Giải thưởng đã quy định: Các công trình, đề tài, sáng kiến, sáng chế, cải tiến kỹ thuật, khi tham gia giải thưởng phải chứng minh giá trị khoa học kỹ thuật và kinh tế; đã được áp dụng hoặc có đầy đủ cơ sở chứng minh khả năng áp dụng vào thực tiễn xây dựng quân đội và đời sống kinh tế - xã hội. Quán triệt và thực hiện nghiêm túc quy chế, trong thời gian qua, đối với các công trình gửi dự thi cấp toàn quân, các đơn vị đều chủ động gửi bản thuyết minh về giá trị ứng dụng, hoặc đánh giá phản biện của các cơ quan, đơn vị sử dụng công trình. Điều đó chứng tỏ các công trình được nghiên cứu công phu, nghiêm túc, có cách tiếp cận mới, sáng tạo. Nhiều nội dung nghiên cứu đã gắn với thực tiễn yêu cầu nhiệm vụ của các đơn vị; nhiều công trình đạt giải đã được ứng dụng rộng rãi trong và ngoài quân đội, có hàm lượng trí tuệ, giá trị cao về quân sự, quốc phòng và kinh tế.

Một vấn đề khó, thậm chí có nơi cho là khó nhất để phong trào “Sáng tạo trẻ” và giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” phát triển chính là kinh phí và cơ chế hoạt động. Những năm trước đây, qua phản ánh của các đơn vị, nhiều công trình có giá trị nhưng chưa được cấp ủy, chỉ huy các đơn vị đánh giá đúng mức, thiếu cơ chế khuyến khích để tuổi trẻ hăng hái tham gia hoạt động sáng tạo. Mặc dù, Ban Thanh niên Quân đội - Cơ quan Thường trực của Hội đồng giải thưởng đã chủ động tham mưu, đề xuất nhiều giải pháp như: Kiên trì vận động sự ủng hộ, giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, xã hội hóa... nhưng khó khăn vẫn chậm được tháo gỡ. Triển khai thực hiện Thông tư 06/2011/TT-BQP và Thông tư số 07/2011/TT-BQP của Bộ Quốc phòng, vấn đề trên đã bước đầu được tháo gỡ một cách cơ bản. Từ năm 2011 trở lại đây, cùng với việc thành lập Hội đồng giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội; Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Thủ trưởng Tổng cục Chính trị đã quan tâm tạo cơ chế, chính sách để huy động nguồn lực, khuyến khích và phát triển tài năng trẻ trong Quân đội; đồng ý về chủ trương cho Cơ quan Thường trực của Hội đồng giải thưởng tiếp tục vận động, thu hút sự quan tâm, tạo điều kiện của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài quân đội có điều kiện, quan tâm hỗ trợ kinh phí nhằm góp phần phát triển tài năng trẻ trong quân đội.

Đến nay, Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội đã trở thành giải thưởng được tuổi trẻ trong và ngoài quân đội quan tâm, đánh giá cao; có giá trị như các giải thưởng khoa học khác trong quân đội khi bình xét các danh hiệu khen thưởng của tập thể, cá nhân và các tác giả đoạt giải sẽ được bổ sung vào lý lịch khoa học của mình. Tuổi trẻ quân đội đứng trước cơ hội mới để phát huy sức sáng tạo của mình; mạnh dạn, tự tin và tích cực hơn trong tiến lên làm chủ khoa học và công nghệ quân sự.

Cùng với hoạt động giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo”, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị rất quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc lựa chọn các “Gương mặt trẻ tiêu biểu toàn quân” hàng năm, coi đây là biện pháp có hiệu quả rất tích cực để xây dựng, nhân rộng điển hình tiên tiến. Về quyền lợi, cùng với việc được Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, Thủ trưởng Tổng cục Chính trị tặng Bằng khen và Bằng chứng nhận “Gương mặt trẻ tiêu biểu toàn quân”, các cá nhân đoạt giải thưởng còn được đề nghị thăng quân hàm, nâng lương trước niên hạn; được tạo điều kiện để đào tạo các bậc học cao hơn tại các học viện, nhà trường trong và ngoài nước phù hợp với chuyên môn nghiệp vụ công tác...

Năm 2012 vừa qua, công tác đoàn và phong trào thanh niên trong quân đội đã có những bước phát triển mới với nhiều nội dung, hình thức hoạt động phong phú, sáng tạo, lôi cuốn, động viên, cổ vũ tuổi trẻ toàn quân ra sức phấn đấu, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ. Trong các phong trào hành động cách mạng, thanh niên quân đội đã bình chọn được 12 gương mặt trẻ tiêu biểu toàn quân, đây là những điển hình tiên tiến đã và đang phấn đấu bằng tài năng, trí tuệ và lòng nhiệt huyết của tuổi trẻ để cống hiến cho sự nghiệp xây dựng đất nước và xây dựng quân đội trong tình hình mới. Phong trào “Sáng tạo trẻ” và hoạt động giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội trong năm qua cũng đã có bước phát triển mới, với sự tham gia của 247 công trình, sáng kiến của 431 tác giả và tập thể tác giả thuộc 29 đơn vị đầu mối trực thuộc Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng (tăng 12 công trình, sáng kiến so với năm 2011). Kết quả trên đã tiếp tục khẳng định tính hiệu quả của việc ban hành Giải thưởng; khẳng định giá trị khoa học, tính thực tiễn của các công trình, sáng kiến, khả năng sáng tạo và nỗ lực phấn đấu vươn lên của tuổi trẻ quân đội.

Từ những kết quả đạt được vừa qua, chúng ta có thể rút ra qua những hoạt động sôi nổi của tuổi trẻ toàn quân là: Ngoài việc đẩy mạnh phong trào giữ tốt, dùng bền, an toàn, tiết kiệm các loại vũ khí khí tài sẵn có, thanh niên quân đội còn đẩy mạnh phong trào sáng tạo, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, làm chủ các loại vũ khí, trang bị, phương tiện hiện đại, tăng cường phát triển khoa học xã hội và nhân văn, góp phần vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin, đấu tranh làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch; tích cực sáng tạo kỹ thuật, công nghệ y dược học công nghệ góp phần quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe bộ đội và nhân dân, trị bệnh, cứu người… Đây là những minh chứng, là hành động thiết thực của tuổi trẻ toàn quân phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới.

Để thanh niên quân đội tham gia hiệu quả hơn phong trào “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ” và hoạt động Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội, yêu cầu cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị và cơ quan khoa học và công nghệ các cấp cùng các tổ chức Đoàn cơ sở trong quân đội thực hiện tốt một số vấn đề sau đây:

Một là, thường xuyên quán triệt sâu sắc các Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết của Quân ủy Trung ương, nhất là các Nghị quyết về công tác thanh niên và công tác khoa học, công nghệ trong thời kỳ mới. Bám sát mục tiêu, nhiệm vụ của cách mạng, của quân đội để xây dựng và tổ chức thực hiện thắng lợi các chương trình hoạt động đúng hướng, phù hợp với điều kiện thực tiễn của đơn vị và tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, thanh niên, góp phần xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện.

Hai là, tăng cường hơn nữa công tác giáo dục chính trị, nâng cao nhận thức về mục tiêu, lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị, lòng yêu nước, yêu CNXH, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, có kiến thức tổng hợp và chuyên sâu; năng động, sáng tạo, tự lực, tự rèn; tu dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống có văn hóa; có ý thức tổ chức kỷ luật cao, góp phần xây dựng người Thanh niên Quân đội thực sự tiêu biểu cho phẩm chất, bản lĩnh, trí tuệ của thanh niên Việt Nam trong thời kỳ mới, đáp ứng với yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Ba là, tổ chức tốt các phong trào hành động cách mạng để đưa cán bộ, đoàn viên, thanh niên vào rèn luyện trong thực tiễn, xung kích trong thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ, đặc biệt là đi đầu trong học tập, rèn luyện làm chủ khoa học, công nghệ, vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại, đẩy mạnh và nâng cao chất lượng phong trào “Sáng tạo trẻ” trong quân đội, góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương hiện đại hóa quân đội.

Bốn là, thực hiện có hiệu qủa phong trào "Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao", “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ”, tổ chức tốt các phong trào, các cuộc vận động như: “Thanh niên quân đội chung tay xây dựng nông thôn mới", “Thanh niên quân đội với văn hóa giao thông”, “Tổ chức đoàn không có đoàn viên vi phạm kỷ luật, không hút thuốc lá”… Đặc biệt, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng tổ chức thực hiện tốt phong trào sáng tạo trẻ trong toàn quân gắn với nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong quân đội.

Năm là, cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, chỉ huy và cơ quan chức năng các cấp cần quan tâm đầu tư trong lãnh đạo, chỉ đạo tạo mọi điều kiện cho công tác Đoàn và phong trào thanh niên nói chung cho phong trào Sáng tạo trẻ và hoạt động giải thưởng "Tuổi trẻ sáng tạo" ngày càng phát triển sâu rộng và có tính bền vững bằng những hành động cụ thể, thiết thực. Xây dựng cơ chế, tích cực huy động các nguồn lực trong và ngoài quân đội đầu tư cho Giải thưởng, nâng cao chất lượng và mở rộng phạm vi ảnh hưởng của Giải thưởng đến các lực lượng, các lĩnh vực công tác. Chú trọng khả năng ứng dụng vào thực tiễn của các công trình, sáng kiến, góp phần quan trọng vào sự nghiệp hiện đại hóa quân đội.

Với tiềm năng, thế mạnh và quyết tâm phấn đấu của tuổi trẻ quân đội; sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và của cấp ủy, chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp; công tác đoàn và phong trào Thanh niên Quân đội trong những năm tới sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, có nhiều mũi nhọn xung kích; mỗi tổ chức đoàn, mỗi đoàn viên, thanh niên sẽ có bước tiến bộ, trưởng thành, tích cực góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Thượng tướng Ngô Xuân Lịch, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ QUTƯ, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam (Nguồn: Báo QĐND)